واقعی شدن تعرفه، خواسته قدیمی جامعه پزشکی است اما این کار بهطور حتم هزینههای مردم را افزایش خواهد داد.
به گزارش حدیدنیوز ، افزایش تعرفههای خدمات درمانی خواستهای است که مدتهاست از سوی برخی از مقامات در سازمان نظام پزشکی و اتحادیههای مختلف آنها و حتی پزشکان مطرح میشود که البته از دید آنها خواستهای منصفانه است. این در حالی است که در حال حاضر هم تعرفههای درمانی برای بسیاری از مردم زیاد محسوب میشود چراکه در زمان مراجعه به بیمارستانها یا مراکز درمانی بهدلیل ناتوانی بیمهها در پوشش هزینه باید هزینههای سرسامآوری را از جیبشان پرداخت کنند.
اصرار جامعه پزشکی برای واقعی شدن تعرفه در شرایط اقتصادی امروز شاید درست به نظر برسد اما این زمانی شدنی است که زیرساختهای دیگر حوزه بهداشت و درمان هم در مسیر درستی قرار گرفته باشند، با افزایش تعرفهها و ناتوانی بیمه در پوشش هزینهها مسلماً سهم مردم برای پرداخت بیشتر و نارضایتی افزایش از بیمهها و عملکرد آنها افزایش خواهد یافت. این وضعیت میتواند باعث به خطر افتادن سلامت جامعه نیز شود چراکه خیلی از مردم از هزینههای کمرشکن امروز هم برنمیآیند. این در حالی است که در شرایط فعلی نیز برخی از پزشکان ویزیتهایی بالاتر از تعرفه مصوب دریافت کرده و حتی در برابر به کارگیری دستگاه پوز در مطب خود مقاومت میکنند.
جبران هزینهها و تعرفه واقعی!
دکتر محمدرضا ظفرقندی، رییس کل سازمان نظام پزشکی گفته است: «فکر میکنم جامعه پزشکی برای کشور یک سرمایه اجتماعی است. در ارزیابیها جامعه پزشکی همیشه جزو ردههای بالای جامعه بودهاند اما آنچه ما را نگران میکند این است که میبینیم هجمههایی از سوی برخی مسوولان و مجلس علیه این جامعه مطرح میشود.» ظفرقندی با بیان اینکه به هر حال در جامعه پزشکی هم تخلفاتی انجام میشود، افزود: «اما اینکه بخواهیم جامعه پزشکی را به این صورت زیر سؤال ببریم، درست نیست. اگر از این هجمهها جلوگیری نشود و خط قرمزی برایش وجود نداشته باشد، به اعتماد میان پزشک و بیمار خدشه وارد میشود و این آسیب به سلامت جامعه صدمه میزند. باید توجه کرد که جامعه پزشکی بسیار روی مردم اثرگذار است.
به هر حال مردم به پزشکان اعتماد دارند و نباید به این اعتماد آسیب وارد کرد. در عین حال در نظام پزشکی بهعنوان شعار اصلیام اعلام کردم که ما وظیفه داریم که یک پالایش درونی در جامعه پزشکی داشته باشیم و نقاط ضعف و آسیبمان را شناسایی و پالایش کنیم. از شما هم در این زمینه کمک میخواهیم.» وی گفت: «به هر حال در حوزه اقتصاد بخش خصوصی اگر نفع نمیکند، ضرر هم نباید بکند و باید هزینههایش جبران شود. این را هم افراد اقتصادی بهتر از ما میدانند که هزینه تمام شده یا تعرفه واقعی باید احصاء شود که ما این موضوع را بهعنوان یک استراتژی دنبال میکنیم. امیدوارم در این دوره هم با کمک شما بتوانیم این اقدام را انجام دهیم.»
ضربه به اعتماد
آقای منوچهر جمالیسوسفی، عضو هیأترییسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی درباره چرایی پافشاری برخی از مسوولان در حوزه سلامت میگوید: «وقتی به گذشته نگاه کنیم، میبینیم بحث طبیب، حکیم و امین همراه هم بودهاند یعنی آن زمانها اگر کسی مشکلی داشت مردم با طبیبانی که بهعنوان حکیم و امین میشناختند مراجعه میکردند، شرایط امروز جامعه بهگونهای است که باعث کمرنگتر شدن اعتبار پزشکان در نزد مردم میشود.»
او ادامه میدهد: «ممکن است در هر قشری گروهی مالیات ندهند یا مشکلاتی داشته باشند اما در هرحال نمیتوان همه را به یک چشم دید. برخی از برخوردها باعث دلسردی بخشی از جامعه پزشکی و درمانی میشود. همین الان اگر درآمد یک پزشک متخصص یا فوق تخصص در یک بیمارستان به اندازه ۶۰ میلیون تومان باشد ۵۰ درصد آن و اگر بیشتر باشد تا ۷۰ درصد مالیات را از آنها کسر میکنند. در حالیکه حرفها روی ۱۰ درصدی است که مالیات نمیدهند. به نظرم مسیر را در این بخش به خوبی پیش نمیرویم.»
بقای بیمهها بسته به پویا شدن آنهاست
جمالیسوسفی تصریح میکند: «به نظرم باید نگاه ویژهای به اعتبارات حوزه سلامت شود از طرفی هم باید هزینهها به درستی صورت بگیرد. البته بیمهها هم مشکل دارند، بیمهها، بیمههای فعال و ناظر و با تولید فکر و برنامه نیستند و باید مورد توجه قرار بگیرد. بیمهها نباید منتظر این باشند که دولت مبلغی به آنها بدهد تا تحویل کسانی که از آنها خرید خدمت کردهاند، بدهند. بیمهها باید براساس کیفیت خدمات ارائه شده و رضایت مردمی که مراجعه کننده هستند، بدهد.»
او تأکید میکند: «در حال حاضر اینکار در بیمههای سلامت و تأمین اجتماعی یا دیگر بیمهها به خوبی صورت نگرفته است، بهتر این است که به جای اینکه بیمه به صورت قلک یا صندوق عمل کند فعالتر و پویاتر باشد و ببیند خدمتی که ارائه شده واقعاً در چه سطح کیفیتی قرار دارد. از این گذشته با شروع فعالیت پرونده الکترونیک سلامت و سیستم ارجاع هم صرفهجویی در هزینهها میتواند اتفاق بیفتد. از اینها گذشته به نظرم به صورت شخصی باید اعتبارات بیشتری را برای حوزه بهداشت و درمان اختصاص یابد.»
سیستم درمانی کشور مشکل دارد
عضو هیأترییسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه الان بیمارستانها، بیمهها و مردم و کلاً سیستم سلامت مشکل دارد، اضافه میکند: «در جاهایی میتواند هزینهها را کاهش داد و در جاهایی میتوان سیستم را تغییر داد و جاهایی میتوان با ارائه کارت سلامت حتی به پیشینه درمانی بیماران دست یافت که بهعنوان مثال فرد چه خدمات درمانیای دریافت کرده است. یک فرد ممکن است در یک روز با چند نسخه جداگانه چندین میلیون تومان هزینه را به سیستم درمانی تحمیل کند.»
او میگوید: «انجام کارهای باکیفیت هم مهم است یعنی ممکن است در شهرستانی اقدام پزشکیای صورت بگیرد که در شهر دیگر آن را قبول نداشته باشند که اینها هزینه و درمانهای اضافی را به بیمه تحمیل کرده و باعث ضعیفتر شدن بیمهها، قدرت آن را برای ارائه خدمات بجا و باکیفیت کاهش میدهد. ضعیف شدن بیمهها به ضعیف شدن بیمارستانها و در نهایت نارضایتی مردم از نحوه و کیفیت خدمات درمانی منجر میشود. نگاه درست بیمهها در بیمارستانها و مطبها و کلینیکها و … همان خرید خدمت است. برای همین نیازمند نظارت دقیق در این حوزه هستیم. نگاه مجدد و درستی باید به بیمهها صورت بگیرد و خود آنها باید حرکت فعالی داشته باشند، به نظرم در شرایط فعلی و با همین رویه پیش برویم به سختی میتوان مشکلات را برطرف کرد.»
جیب مردم و دخل پزشکان!
جمالیسوسفی در پاسخ به این سؤال که با توجه به شرایط موجود و وضعیت اقتصادی آیا هزینههای درمانی مردم افزایش خواهد داشت، تأکید کرد: «قاعدتاً نباید به این گونه باشد، تأکید ما این است که نباید هزینههای مردم بیشتر شود و معتقدم نباید به مردم فشار وارد و از جیب آنها هزینهها را تأمین کنیم، این بیمهها هستند که باید تلاششان را برای تأمین هزینهها انجام دهند در غیر اینصورت بیمهها ضعیف میشوند. در حال حاضر برخی از مراکز درمانی با بیمهها را قرارداد نمیبندند چون آنها را قبول ندارند.»
او گفت: «اگر بخشی از مردم میخواهند هزینههای بیشتری برای دریافت خدمات درمانی پرداخت کنند به بخشهای خصوصی مراجعه کنند با این وجود نباید قدرت بخش دولتی را کاهش داد. باید در افزایش توان ارائه خدمات درمانی و بهداشتی و پاسخگویی در بخش دولتی چه در حوزه بیمهها و چه حوزه بیمارستانها تلاش باشد. به نسبت در سالهای دور و امسال طرح تحول سلامت، شرایط ارائه خدمات را بهتر کرده بود و نارضایتی مردم کاهش یافته بود اما باید عیبیابی و رفع نقص به درستی صورت بگیرد.»
مسیر انحرافی و فرصت بازگشت
عضو هیأترییسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی میگوید: «باید مقدار بازنگری طرحها به درستی دیده شود و حرکت با نگاه توسعهمحور صورت بگیرد تا رضایت مراجعهکنندگان را بیشتر داشته باشیم تا اعتبارات هم به هدر نرود. به هر حال رفع اشکالات میتوانست به بهبود وضعیت امروز کمک زیادی کند و به نظرم مسیر را اشتباه رفتهایم و مشکلاتی ایجاد شده که هنوز هم فرصت هست تا بتوانیم در مسیر درستی قرار بگیریم.»
او میافزاید: «هر طرحی مانند طرح تحول سلامت که در دنیا اجرا میشود ممکن است چندین سال زمان برای کامل شدن آن نیاز باشد و نباید عجولانه درباره کنار گذاشتن این طرح تصمیم بگیریم اما باید عیوب آن را برطرف کنیم. به نظرم اجرای قانون ششم که تکمیل شده برنامه پنجم و اسناد بالادستی با رفع عیوب و اجرای طرح تحول سلامت و واقعی کردن تعرفهها با توجه به اینکه پرداختی از جیب مردم نباید افزایش یابد، میتواند گرهگشای مشکلات حوزه سلامت باشد.» جمالی سوسفی تأکید میکند: «این اقدامات باید باعث توانمندی بیمهها و بخش دولتی همراه باشد و اگر قرار باشد تعرفهها به صورت واقعی افزایش یابد باید همه جنبههای آن را بسنجند. این اقدام بدون توجه به جنبههای دیگر آن میتواند عوارض جدیای را در کشور به همراه داشته باشد.»
فرار ۸ هزارتایی!
گفته میشود مالیاتی که جامعه پزشکی و دندانپزشکی میبایست پرداخت کنند، رقمی بین ۷ تا ۸ هزار میلیارد تومان است. در حالی که تنها ۱۰ درصد این ارقام، بهعنوان مالیات پرداخت میشود. موضوع پرداخت مالیات جامعه پزشکی که شامل دندانپزشکان نیز میشود، این روزها نقل محافل رسانهای است. در واقع، بهدنبال مصوبه طرح الزام مطبها به داشتن پایانه فروشگاهی، که در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است، ماجرای فرار مالیاتی پزشکان، بیش از پیش برجسته شده است.
به گفته یک کارشناس اقتصاد سلامت، رقم واقعی مالیات جامعه پزشکی و دندانپزشکی، در حدود ۷ تا ۸ هزار میلیارد تومان است که فقط ۱۰ درصد این رقم بهعنوان مالیات توسط جامعه پزشکی و دندانپزشکی پرداخت میشود. در همین حال، آقای سیاوش غیبی پور، نماینده شورای حل اختلاف مالیاتی سازمان امور مالیاتی تهران، با عنوان این مطلب که ۴۶ هزار پزشک مطب شخصی دارند که شامل مالیات شغلی میشوند، گفت: طبق آمارهای رسمی سرجمع مالیات شغلی که این گروه در سال گذشته پرداخت کردهاند ۱۵۰ میلیارد تومان بوده در حالی که درآمد واقعی این تعداد پزشک ۷۰۰ میلیارد تومان بوده است!
در جریان بررسی لایحه بودجه ۹۸ در مجلس شورای اسلامی، کمیسیون تلفیق، مصوبات مختلفی در حوزههای متعدد داشته است، از جمله مصوباتی در حوزه مالیات؛ در این بین، دو مصوبه مالیاتی این کمیسیون که با هدف جلوگیری از فرار مالیاتی پزشکان تدوین شده، در صورت بردباری و ایستادگی مقابل لابیگریهای پزشکان، میتواند سرآغازی برای جلوگیری از فرار مالیاتی نجومیبگیرانِ حوزه درمان باشد. پزشکان گروه بزرگی از «نجومیبگیران» را تشکیل میدهند؛ نجومیبگیرانی که با بهرهمندی از قوانین تبعیضآمیز وزارت بهداشت در بخش بیمارستانی و عدم شفافیت مالی در بخش مطبی، توانستهاند ثروت انبوهی جمع کنند؛ ثروت انبوهی که تا امروز بخش اعظم آن از مالیات فرار کرده است. بر اساس شیوهنامه اجرایی بسته نظارتی اجرای کتاب ارزش نسبی خدمات سلامت هرگونه دریافتی بالاتر از سقف تعرفه خدمات سلامت مصوب هیأت وزیران به هر طریقی از جمله قید خدمات ارائه نشده در صورت حساب بیمار، دریافت هرگونه وجه بدون ارائه رسید رسمی هرگونه دریافتی خارج از بیمارستانها و مراکز جراحی محدود بابت ارائه خدمات در این مؤسسات، عقد هرگونه قرارداد یا پرداخت بالاتر از تعرفههای مصوب هیأت وزیران توسط سازمانهای بیمهگر پایه و تکمیلی و سایر نهادهای حمایتی و سایر سازمانهای دولتی و غیردولتی خریدار خدمات سلامت و هرگونه تبانی مالی بین مؤسسات و مراکز ارائه دهنده خدمات سلامت به ضرر گیرندگان خدمات تخلف محسوب میشود با این حال هنوز هم شکایاتی مبنی بر اخذ ویزیتهای بالاتر از تعرفه وجود دارد.