جشنواره فیلم فجر در طول چهار دهه، از سالنهای کوچک و ساده تا مکانهای مدرن و پیشرفته برای میزبانی سینمای رسانه حرکت کرده است. اما این جابهجاییهای مکرر، ضرورت انتخاب یک مکان ثابت را بیش از پیش نمایان میکند؛ مکانی که بتواند تجربهای حرفهای و بینقص برای اهالی رسانه به ارمغان آورد. آیا وقت آن نرسیده که جشنواره مهمترین رویداد سینمایی ایران، به ثباتی پایدار در این زمینه دست یابد؟
به گزارش حدید نیوز: جشنواره فیلم فجر، بهعنوان مهمترین رویداد سینمایی ایران، در طول چهار دهه برگزاری، دستخوش تحولات بسیاری بوده است. یکی از بخشهای کلیدی این جشنواره، سینمای رسانه است؛ فضایی اختصاصی برای خبرنگاران، منتقدان و فعالان رسانهای که نقشی محوری در پوشش و تحلیل این رویداد ایفا میکنند. اما آنچه در تاریخچه سینمای رسانه جشنواره به چشم میخورد، نبود یک مکان ثابت و مشخص برای این بخش است. در این گزارش، نگاهی روایی و دقیق به مسیر تغییرات سینمای رسانه از دورههای ابتدایی تا امروز خواهیم داشت.
سالهای ابتدایی: گامهای نخست در سینماهای ساده
جشنواره فیلم فجر در دوره 11 با انتخاب سینما شهر قصه برای سینمای رسانه کار خود را آغاز کرد. این انتخاب، هرچند امکانات محدودی داشت، اما نقطه شروعی برای ایجاد فضایی تخصصی برای اهالی رسانه بود. در ادامه، در دورههای 12 و 13، جشنواره به سینما قدس نقل مکان کرد؛ سالنی که به دلیل موقعیت مکانی مناسب و ظرفیت بیشتر، گامی رو به جلو محسوب میشد.
دهه 70: تثبیت با سینما استقلال
از دوره 14 تا 22، سینما استقلال در مرکز تهران، انتخاب اصلی جشنواره برای سینمای رسانه بود. این سالن، به دلیل دسترسی آسان، امکانات بهروزتر نسبت به گزینههای پیشین و ظرفیت مناسب، توانست برای 8 دوره متوالی میزبان رسانهها باشد. دوره 20 البته استثنا بود؛ جایی که علاوه بر استقلال، سالن حجاب نیز بهعنوان محلی مکمل استفاده شد.
این دوران، دورهای مهم برای تثبیت سینمای رسانه در مرکز توجه جشنواره بود و به وضوح نشان داد که توجه به نیازهای خبرنگاران، اهمیت ویژهای برای برگزارکنندگان پیدا کرده است.
دهه 80: سالهای جابهجایی و آزمونوخطا
دهه 80 جشنواره با جابهجاییهای متعددی همراه بود. در این سالها، سالنهایی همچون سینما صحرا و سینما فلسطین نقش پررنگی در میزبانی رسانهها داشتند.
سینما صحرا در دورههای 23، 24 و 26 انتخاب شد و به دلیل موقعیت مکانی و ظرفیت قابلقبول، تا حدی پاسخگوی نیازها بود.
سینما فلسطین نیز در دورههای 25 و 27 به دلیل موقعیت فرهنگی خود مورد استفاده قرار گرفت.
این جابهجاییها هرچند تجربههایی متنوع برای رسانهها رقم زد، اما نشانهای از عدم ثبات و فقدان برنامهریزی بلندمدت در انتخاب محل سینمای رسانه بود.
دهه 90: آغاز دوران مدرنیته با برج میلاد
دهه 90 را میتوان نقطه عطفی در تاریخچه سینمای رسانه دانست. از دوره 28 تا 35، برج میلاد با امکانات مدرن، سالن بزرگ و فضای مناسب، به انتخاب اصلی جشنواره تبدیل شد. این مکان، تجربهای حرفهایتر و درخور برای خبرنگاران و منتقدان ایجاد کرد و توانست تصویری نوین از سینمای رسانه ارائه دهد.
اما در ادامه، با ظهور پردیس ملت، جشنواره در دورههای 36 تا 38 مکان خود را تغییر داد. این پردیس، با طراحی مدرن و استانداردهای روز سینمایی، کیفیت متفاوتی به تجربه رسانهای جشنواره افزود.
چرخش میان برج میلاد و پردیس ملت: جستجوی ثبات
با وجود کیفیت بالای پردیس ملت، جشنواره در دوره 40 بار دیگر به برج میلاد بازگشت و این انتخاب در دوره 42 نیز تکرار شد. از سوی دیگر، در دوره 41، پردیس ملت همچنان میزبان خبرنگاران بود. این جابهجاییهای مکرر، نشاندهنده نبود یک سیاست مشخص و نیاز به تصمیمگیری نهایی درباره مکان ثابت سینمای رسانه است.
تحلیل و ارزیابی روندها
مرور تاریخچه سینمای رسانه نشان میدهد که این بخش از جشنواره، همواره تحت تأثیر تغییرات محیطی، امکانات سالنها و تصمیمات مقطعی برگزارکنندگان بوده است.
نبود مکان ثابت: از سالنهایی ساده مانند سینما شهر قصه و قدس در سالهای اولیه تا سالنهای مدرنتر مانند برج میلاد و پردیس ملت، همواره شاهد تغییرات متعدد بودهایم. این عدم ثبات، تجربه رسانهها را در برخی دورهها دچار چالش کرده است.
اهمیت مدرنیزاسیون: انتقال به برج میلاد و پردیس ملت، نشان از پیشرفتهای جشنواره و تلاش برای همگام شدن با استانداردهای جهانی دارد.
چرا جشنواره به یک مکان ثابت نیاز دارد؟
تاریخچه جابهجایی سینمای رسانه، نکتهای کلیدی را آشکار میکند: جشنواره فیلم فجر نیازمند مکانی ثابت و پایدار برای سینمای رسانه است.
ثبات در هویت: انتخاب یک مکان مشخص، به تثبیت هویت سینمای رسانه کمک میکند و تجربهای متمرکز و حرفهای برای خبرنگاران فراهم میسازد.
تسهیل برنامهریزی: وجود مکان ثابت، امکان برنامهریزی بهتر و کاهش مشکلات لجستیکی را برای برگزارکنندگان فراهم میکند.
ارتقای تجربه رسانهای: مکانی مدرن و ثابت میتواند پاسخگوی نیازهای متغیر خبرنگاران و منتقدان در طول سالها باشد.
گامی به سوی آیندهای پایدار
سینمای رسانه جشنواره فیلم فجر، طی چهار دهه، از سالنهای ساده و کوچک به مکانهای مدرن و مجهز رسیده است. این مسیر پر فراز و نشیب، بیانگر تلاش برای بهبود تجربه رسانهها و سازگاری با تحولات سینمایی است. اما برای تثبیت جایگاه این رویداد فرهنگی، ضروری است که جشنواره در سالهای آتی به انتخاب یک مکان ثابت برای سینمای رسانه بیندیشد. چنین اقدامی، نهتنها جشنواره را حرفهایتر خواهد کرد، بلکه تجربهای بینقصتر و منسجمتر برای اهالی رسانه رقم خواهد زد. / فارس