انحلال وزارتخانه مهمي مانند وزارت بازرگاني و ادغام آن با وزارت صنعت،‌معدن و تجارت وظايف اين وزارت خانه رابه حاشيه برده و فعاليت آن را كمتر كرد كه اين فرصت مناسبي براي فعاليت هاي اقتصادي نا مناسب مانندقاچاق،‌پولشويي و غيره مهيا كرد.

به گزارش حدیدنیوز، پول شویی،قاچاق، ربا و يا هر فعاليت اقتصادي غير قانوني سالهاست به عنوان ركن اصلي فعاليت بسياري از افراد چرخه ی عظیمی از درآمدهای نامشروع ناشی از جرائم بزرگ را شامل مي شود. محمد باقر صدر عضو انجمن اقتصاددانان ايران معتقد است كه مبارزه با اقتصاد خاموش نياز به همكاري و همراهي تمامي نهادها و وزارتخانه هاي كشور دارد. گفتگوي اقتصاد ايران آنلاين با اين كارشناس را در ادامه مي خوانيد.

فعاليت هاي اقتصادي خاموش مانند قاچاق،‌پولشويي،‌ربا و ساير فعاليت ها چند درصد از سهم فعاليت اقتصادي كشور را در بر مي گيرد؟
بر اساس اطلاعات و آمار موجود ده تا ۲۰ درصد اقتصاد كشور زير سايه اقتصاد خاموش اداره مي شود. منظور از اين اصطلاح فعاليت اقتصادي است كه به دور از چشم مردم،‌ دولت و يا هر نهاد قانوگذاري اداره ميشود. متاسفانه سهم قاچاق كالا در اين ميان بيش از هر فعاليت اقتصادي غير قانوني است. پولشويي،‌ربا و ساير فعاليت هاي ديگر در رتبه هاي بعدي قرار دارد.

مشكل اصلي كجاست؟خلا قانوني يا ركود اقتصادي؟
هر دو موضوع تاثيرگذار و مهم هستند. در يك نظام اقتصادي بيمار كه به راحتي مي توان قانون را دور زد بالا رفتن حجم قاچاق امري بديهي است. ضعف روش‌ها و اقدام‌های قضایی در بروز اين فاجعه اقتصادي نقش مهم و اثرگذاري را ايفا مي كند.

در اين ميان نبايد از رفتارهاي سليقه اي مسولان و نداشتن برخورد سریع و قاطع مراجع قضایی محلی، رابطه بازرسی و نبود وحدت رویه مراجع قضایی محلی، فقدان اثربخشی احکام و تصمیم‌های قضایی و تنوع مراجع رسیدگی و نهادهای درگیر هم چشم پوشي كرد.

كدام نهاد يا سازمان رسمي وظيفه حل اين بحران و ساماندهي اوضاع را دارد؟
تمامي موسسات، وزارتخانه ها و نهادهاي رسمي و قانوني بايد براي مقابله با اين بحران اقدام كنند. كالاهاي قاچاق تمامي كالاهايي فرهنگي،‌اقتصادي و ... را پوشش مي دهند. بر اساس قانون اساسي وزرا مسوليت مشترك دارند و هيچ وزير يا وزارت خانه اي نمي تواند مدعي باشد كه اخلال در سيستم ارتباطي با وي ندارد وزارت خانه هاي مي توانند با هم پوشاني و حمايت يكديگر در حل اين بحران موفق باشند. براي مثال وزارت اطلاعات با شناسايي متخلفان،‌ وزارت اقتصاد و امور دارايي با ارائه راهكارها و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي با اطلاع رساني مي توانند آگاهي هاي لازم را به مردم و مسولين بدهند.

در بسياري از موارد ديده مي شود وظيفه مبارزه با قاچاق كالا و يا فعاليت هاي اقتصادي خاموش را وظيفه قوه قضاييه و وزارت امور اقتصاد و دارايي مي دانند،نظر شما چيست؟
اين دو نهاد رسمي و قانوني كشور نقش بسياري مهمي دارند اما ستاد مبارزه با قاچاق كالا و يا قوه قضاييه و هر سازمان ديگري به تنهايي توانايي ساماندهي سيستم را ندارند هم هرسازماني مي تواند بسته به موقعيت و مسوليت خود براي حل بحران اقدام كند.

دليل روند رو به رشد فعاليت هاي اقتصادي خاموش در چند سال اخير چيست؟
عوامل مختلي در اين جريان تاثير گذار بودند. ركود اقتصادي در سالهاي اخير به رشد اقتصاد خاموش كمك به سزايي كرده است. اما ادغام وزارتخانه هم يكي از دلايل ديگر آن بود. انحلال وزارتخانه مهمي مانند وزارت بازرگاني و ادغام آن با وزارت صنعت،‌معدن و تجارت وظايف اين وزارت خانه رابه حاشيه برده و فعاليت آن را كمتر كرد كه اين فرصت مناسبي براي فعاليت هاي اقتصادي نا مناسب مانندقاچاق،‌پولشويي و غيره مهيا كرد.

همچنین صندوق های قرض الحسنه از جمله جاهایی است که می توانند مورد طمع پول شویی قرار گیرند زیرا در سیستم های خود فعالیت شناسنامه داری انجام نمی دهند و می توانند آن ها را از اهداف اصلی خود منحرف کنند .اصلاح نقص های فوق زمینه ی پول شویی را از بین برده و به پیشگیری از آن کمک شایانی می کند.امروزه در کشورهای پیشرفته جهان تعقیب مالی وجوه حاصل از قاچاق مواد مخدر و سایر جرایم سازمان یافته مقدم بر کنترل فیزیکی است و این جاست که مبارزه با تطهیر عواید حاصل از این جرایم با پول شویی معنا پیدا می کند.