ایران تنها کشوری نیست که به دنبال فعالیت هسته‌ای است و برای رسیدن به اهداف هسته‌ای خود هزینه می‌دهد.

به گزارش حدیدنیوز، ایران تنها کشوری نیست که به دنبال فعالیت هسته ای است و برای رسیدن به اهداف هسته ای خود هزینه می دهد. بلکه کشورهای دیگری نیز در این راه قدم گذاشته اند و در این مسیر موانعی در مقابل راه خود دیده اند. از جمله این کشورها که قدم در این مسیر گذاشته اند می توان به دو کشور هند و پاکستان در همسایگی کشور ایران اشاره کرد که تا سال ۲۰۰۰ با آمریکا در این زمینه دست و پنجه نرم می کرده اند. البته میان فعالیت های هسته ای ایران و فعالیت های هسته ای هند و پاکستان یک تفاوت عمده دیده می شود و آن تفاوت در اهداف آنهاست. هدف ایران از انرژی هسته ای انرژی صلح آمیز هسته ای است اما هدف هند و پاکستان دست یابی به سلاح هسته ای است. اما در مسیر دست یابی به هدف خود موانع مشترکی داشته اند و سرانجام توانسته اند در مقابل تحریم ها سربلند بمانند و به هدف خود دست پیدا کنند.



**شروع فعالیت های هسته ای پاکستان



کشور پاکستان از سال ۱۹۵۰ به دنبال فعالیت های هسته ای جهت دست یابی به تسلیحات هسته ای است و از آن زمان تحقیقات خود را در این زمینه شروع می کند. این کشور از سال ۱۹۷۵ به صورت جدی در پی فراهم کردن لوازم لازم برای تولید سلاح هسته ای بوده است و فعالیت های خود را بسیار به صورت محرمانه انجام می داده است. این کشور موفق می شود اورانیم با غلظت بالا که مورد نیاز تولید سلاح هسته ای است را تولید کند. و همچنین پلوتونیم مورد نیاز را نیز تولید می کند.



**تحریم های موقت آمریکا علیه پاکستان



این فعالیت ها تا سال ۱۹۸۵ مخفیانه بوده است. از سال ۱۹۸۵ دولت آمریکا نسبت به فعالیت های هسته ای پاکستان مشکوک می شود. در سال ۱۹۸۷ که ایالات متحده نسبت به تسلیحاتی بودن فعالیت های هسته ای کشور پاکستان اطمینان حاصل می کند به صورت موقت تحریم هایی را به مدت ۶ هفته نسبت به این کشور اعمال می کند.



در آن زمان پاکستان با ارتش شوروی در افغانستان و همچنین طالبان در جنگ بود از همین رو ایالات متحده تضعیف پاکستان را در آن شرایط به نفع خود نمی دانست از همین رو در این زمینه تحریم ها را به صورت موقت وضع می کند و خیلی جدی در برابر این فعالیت ها ایستادگی نمی کند و با وجود اینکه اطمینان داشت که پاکستان به دنبال سلاح هسته ای است اما در مورد این موضوع شهادت نمی دهد.  کنگره آمریکا نیز از سال ۱۹۸۵ طی تصویب طرحی مبنی بر اینکه اگر دولت آمریکا شواهدی مبنی بر فرآیند تولید سلاح هسته ای در پاکستان مشاهده می کند؛ می تواند علیه این کشور اعمال تحریم کند به دولت اجازه تحریم پاکستان را می دهد. اما رئیس جمهور وقت آمریکا به علت جنگ پاکستان و افغانستان این طرح را به صورت جدی پیگری نمی کند.



**خروج شوروی از افغانستان و اعمال تحریم های شدید



سر انجام در سال ۱۹۸۹ ارتش شوروی از افغانستان خارج می شود. و دیگر منعی در مقابل آمریکا برای اجرای تحریم ها علیه پاکستان نمی بیند. از همین رو ایالات متحده کمک های نظامی خود را به این کشور متوقف می کند و در جواب «بوتو» مبنی بر قطع کمک های خود «جرج بوش» می گوید پاکستان فعالیت خود را مبنی بر تولید سلاح هسته ای متوقف کند تا آمریکا نیز کمک های خود را به این کشور ادامه دهد. این توقف کمک های آمریکا به پاکستان برای این کشور که بسیار به کمک های خارجی وابسته بود گران آمد.



ایالات متحده علاوه بر این به پیگیری وضع تحریم های بین المللی علیه این کشور می شود. سرانجام ایالات متحده موفق می شود در سال ۱۹۹۴ تحریم های بین المللی علیه پاکستان وضع نماید این تحریم ها عبارت بودند از:



توقف هرگونه کمک خارجی به این کشور



توقف فروش هرگونه امکانات نظامی به این کشور



توقف هرگونه کمک نظامی دیگر به این کشور



متوقف کردن خرید و فروش های اعتباری و گارانتی از سوی موسسات دولتی آمریکایی



توقف مبادلات اعتباری و کمک های مالی توسط نهادهای مالی بین المللی



ممنوع شدن وام دادن بانک های امریکایی به شرکت های خارجی این کشور



ممنوع بودن صادرات به شهروندان این کشور.



آزمایش هسته ای پاکستان و وضع تحریم های جدید



علی رغم این تحریم ها پاکستان فعالیت های هسته ای خود را ادامه می دهد. و سرانجام در سال ۱۹۸۸ پاکستان اولین بمب هسته ای خود را آزمایش می کند. پس از این آزمایش ایالات متحده از طریق شورای امنیت سازمان ملل تحریم های جدیدی را علیه پاکستان وضع می کند.



او هدف از این تحریم ها را در موارد زیر تعریف می کند:



متوقف کردن آزمایش های هسته ای



امضا کردن CTBT بلافاصله و بدون هیچ پیش شرطی



عدم آزمایش سلاح هسته ای



متوقف کردن تولید موادی که قابلیت شکاف هسته ای دارند و می توان برای تولید سلاح هسته ای از آنها استفاده کنند.



تعهد به (FMCT) مبنی بر عدم تولید مواد با قابلیت شکاف هسته ای جهت تولید سلاح نظامی



رسمی کردن نگهداری مواد هسته ای خود



کاهش تنش های دوطرفه با کشمیر



مفاد این تحریم های جدید عبارتند از :



متوقف کردن هرگونه کمک خارجی به این کشور (کمک انسانی، غذا و مواد کشاورزی)



متوقف کردن هرگونه فروش تجهیزات نظامی به این کشور و لغو لیسانس هایی که برای تولید برخی از کارخانه ها داده شده است.



متوقف کردن هرگونه تعهد و گارانتی از طرف نهادهای دولتی آمریکا با این کشور.



صادر کردن دستور جدید مبنی بر متوقف کردن هر گونه وام از سمت بانکهای آمریکایی به این دو کشور



جلوگیری از صادرات هرگونه کالایی که مصرف مشترک بین مقاصد نظامی و استفاده های شهروندی از آن می شود.



**اثر تحریم ها در اقتصاد پاکستان



این تحریم ها به شدت به اقتصاد پاکستان فشار می آورد. این تحریم ها باعث شد تا پاکستان به کمک بانک جهانی نیاز پیدا کند اما آمریکا تحریم ها متوجه بانک جهانی نیز می کند. در نتیجه پاکستان به شدت در مضیقه قرار می گیرد.  نرخ GDP این کشور در صورت نبود تحریم ها در سال ۱۹۹۹ به ۶ % می رسد اما به علت تحریم ها این نرخ در حد ۳.۱ % می شود که برخی معتقد هستند ۳.۱ % رقمی خوشبینانه است و نرخ واقعی آن ۱.۶ % بوده است.



تعدادی از بانک های آمریکا ورشکسته می شوند. در این زمان نرخ رکود اقتصادی در کشورهای خاورمیانه ۴.۷ % بوده است اما این نرخ در پاکستان ۱۶ % است.



**اعلام رسمی هسته ای شده پاکستان و لغو تحریم ها



اما با این حال پاکستان فعالیت های هسته ای خود را متوقف نمی کند و همچنان به فعالیت های خود ادامه می دهد. تا اینکه در سال ۱۹۹۹ برای بار دوم آزمایش سلاح هسته ای خود را انجام می دهد و رسما دست یابی خود به سلاح هسته ای را اعلام می کند. در این زمان ایالات متحده که خود را در برابر کار انجام گرفته می بیند پس از یک دوره تحریم های بسیار شکننده تحریم ها را لغو می کند و روابط خود با پاکستان را به نحو سابق باز می گرداند.



پس در واقع سیر فشار و تحریم ها را می توان در ۵ مرحله تقسیم بندی کرد.



شروع فعالیت های هسته ای که هنوز ایالات متحده از این فعالیت ها خبر نداشت و تحریمی وجود نداشت.



اطلاع آمریکا از فعالیت های هسته ای پاکستان و اعمال تحریم های موقت نسبت به این کشور و عدم اجرای تحریم های دائم نسبت به این کشور به علت جنگیدن این کشور با روسیه.



پایان جنگ پاکستان و روسیه و اعمال تحریم های جدید و شدید علیه این کشور و عدم توقف فعالیت های هسته ای این کشور.



اولین آزمایش سلاح هسته ای توسط پاکستان و تشدید تحریم  ها علیه این کشور.



دومین آزمایش سلاح هسته ای توسط پاکستان و به زانو در آمدن آمریکا در برابر عزم هسته ای پاکستان و لغو تحریم ها.



**نتیجه گیری



کشورهایی که می خواهند به انرژی هسته ای دست پیدا کنند در ابتدا  می توانند دو راه را انتخاب کنند. یا انرژی هسته ای را از دیگران بگیرند و در این زمینه به غرب وابسته باشند و یا اینکه بخواهند در این زمینه استقلال داشته باشند و خودشان غنی سازی را انجام دهند تا به این ترتیب مانع از نفوذ بیگانگان در نقاط مهم (انرژی) خود شوند. در صورتی که کشوری راه دوم را انتخاب کند با تحریم های غرب روبرو می شود. وقتی که در مقابل تحریم ها قرار بگیرند باز نیز دو راه در پیش رو دارند. یا باید تحریم ها را بپذیرند که در این صورت غرب آنها را به تدریج به سمت همان راه اول یعنی عدم استقلال در غنی سازی سوق می دهد و یا باید در مقابل این تحریم ها بایستد. اگر کشوری در مقابل تحریم ها ایستادگی کرد باید تا انتهای مسیر را طی کند سپس از موضع قوت با غرب برخورد کند یعنی بعد از اینکه به هدف خود رسید دیگر غرب در برابر آن کاری نمی تواند بکند و در مقابل کار انجام شده قرار گرفته است. در خصوص پرونده جمهوری اسلامی ایران نیز منتها خواسته آمریکا از ایران عدم وجود ایران است زیرا همچنان که شاهد هستیم اصلا آمریکا جمهوری اسلامی را به عنوان یک کشور به رسمیت نمی شناسد و اگر ما در مقابل آمریکا و تحریم ها عقب نشینی کنیم نهایت تحریم ها عدم وجود ماست اما در مقابل ما می توانیم در این مسیر بر فعالیت های خود سرعت بخشیم و وقتی به نهایت مسیر یعنی تکمیل چرخه غنی سازی رسیدیم طرف مقابل را در برابر عمل انجام شده قرار دهیم و آن را وادار به عقب نشینی کنیم.