انتظار از دولت یازدهم فراهم کردن فضای مناسب برای مذاکره سازنده با حفظ شان ایرانی است.

به گزارش حدیدنیوز، اختلافات ایران و آمریکا بعد از انقلاب اسلامی و با حمایت امریکایی ها از پهلوی و همچنین مخالفت امریکایی ها در پذیرش یک حکومت انقلابی و اسلامی شکل گرفت. در دوران سازندگی دولت وقت علی رغم حمایت های امریکا از دشمن ایران با دنیای غرب چالش زیادی نداشت و دولت اصلاحات با رویکرد تنش زدایی از روابط فعالیت کرد. دولت نهم و دهم تنش ها و فاصله ای را در روابط ایران با کشورهای صاحب نام جهان پیش گرفت که در تاریخ بی نظیر بود اما نگاه ها برای پایان این قهر سیاسی به دولت تدبیر و امید است.



رییس جمهور آمریکایی به دنبال ارتباط با ایران



در تب و تاب انتخابات اوباما رییس جمهور امریکا به رغم تکرار اظهارات سابق خود درباره ایران در پیام نوروزی خود به این نکته اشاره کرد که هیچ دلیلی نیست که دو کشور ایران و آمریکا به هم نزدیک نشوند. وی همچنین یازده کشور را از اعمال تحریم نفتی علیه ایران معاف کرد و دولت امریکا اعلام کرد که شاید شمار این کشور‌ها در آینده هم افزایش یابد. کارشناسان بر این باورند بودند که این موضوع باید سیگنالی برای نزدیکی آمریکا و ایران در آستانه دور جدید مذاکرات تلقی شود.

این تحلیل نیز وجود داشت که ایران بین آمریکا و رژیم صهیونیستی تمایز قائل خواهد شد؛ بدین معنا که در صورت حمله رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای ایران، این کشور صرفا به تأسیسات رژیم اسرائیل حمله خواهد کرد و آمریکا را در این مسأله دخیل نخواهد کرد.



البته این رویکردها در حالی که دولت اوباما با بحران انرژی و اقتصاد روبروست امری عادب تلقی می شود از سوی دیگر، حل نشدن مسأله ایران نیز نقطه‌ای منفی برای باراک اوباماست و جمهوری‌خواهان می‌توانند ادعا کنند که باراک اوباما، هیچ پیروزی در این زمینه نداشته است و رأی‌دهندگان را به سمت خویش متمایل کنند.

نتیجه مذاکرات و برقراری مجدد روابط بین این دو کشور بسیار حساس خواهدبود به گونه ای که محسن رضایی در مصاحبه های پیش از انتخابات خود دراین باره گفت: اگر مذاکره با آمریکا آغاز شود و به شکست بیانجامد، بدون شک به ایران حمله نظامی خواهد شد که باید توجه داشت همین عدم برقراری رابطه به نوعی خود عامل بازدارنده است.



دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: سیاست من در راستای برقراری رابطه با آمریکا، رایزنی در همان گروه ۵+۱ است که باید برای این گروه برنامه ریزی درستی داشت و در واقع باید با سایر قدرت های دنیا مذاکره جدی کرد و تیم مذاکره کننده نیز باید بتواند به وظیفه خود به درستی عمل کند.



واکنش رهبری به ارتباط روحانی با امریکا

آیت الله خامنه ای با درایت و تجربه ای که در برخورد با امریکا دارند باز هم در دوره های مختلف مانع برقراری ارتباط سیاسی ایران با امریکا نشدند برای مثال پیشنهاد قرار داد نفتی با شرکتی امریکایی در دوران سازندگی که با مخالفت امریکایی ها مواجه شد یا توافق با خاتمی برای توقف یک ساله غنی سازی اورانیوم که منجر به دریافت بسته تحقیر آمیز غرب شد و یا موافقت برای نوشتن نامه توسط محمود احمدی نژاد برای تبریک به امریکا نمونه هایی از موافقت مشروط رهبری برای برقراری ارتباط با امریکاست. قطعا حسن روحانی نیز اجازه مذاکره با امریکا را خواهد داشت اما رسیدن به هدف مطلوب مشروط بر پذیرفتن برخی شرایط از سوی دو طرف است.



برای پیشرفت در مذاکرات چه باید کرد

برخی کارشناسان برای از سر راه برداشتن مسائل مانع مذاکرات ایران و امریکا پیشنهادات مختلفی داشته اند که برخی از آنها عبارتند از:



- استفاده از یک مشاور خبره و آگاه به روابط امریکایی که خیرخواه ایران باشد.



- پذیرفتن برخی نگرانی های امریکا درباره به خطر افتادن منافعش و پرهیز از روش صحبت کردن صرف و پذیرفتن روحیه معامله گر یانکی ها.

- پرهیز از دورزدن اروپا و اسراییل برای برقراری ارتباط با امریکا در کنار هوشمندی درباره برخوردهای مغرضانه کشورهای اطراف که از این رابطه مقطع سود می برند.



- پرهیز از گله‌گذاری و نقد و نصیحت امریکا و تهدید آنها.



- پرهیز از تمرکز روی موضوع تحریم ها و فشار آن بر مردم.

برای حل مشکل با امریکا، گفتمان و روش های متداول کارکرد مناسبی نخواهند داشت. مثلا فکر اینکه حل مشکل غنی‌سازی به حل مشکل بین ایران و امریکا و یا کاهش تحریم ها منتهی می‌شود اشتباه است. با اینکه مشکلات ایران و امریکا قابل مذاکره هستند، متاسفانه بدلیل درک نادرست طرفین و استفاده از روش‌های عملی اشتباه، دو کشور حتی نتوانسته‌اند یک گفتگوی با دوام و سازنده داشته باشند.



توجه به اینکه رفع تحریم ها فوراً ودر کوتاه مدت عملی نیست و تعجیل در این رابطه، منافع ملی کشور را به خطر می‌اندازد. باید با متانت و حوصله مذاکرات سازنده کرد و به تدریج تحریم ها را کم کرد و سپس از میان برداشت.



در آمریکا و اروپا، عده‌ای معتقدند که رفع ابهامات و نگرانی‌های امنیتی و هسته‌ای از سوی ایران هدف و نیت اصلی اعمال تحریم‌ها، محدودیت‌ها و سیاست‌های انزواجویانه علیه ایران است. ولی سیاست عده‌ای آشکار و نهان این است که این تحریم‌ها و محدودیت‌ها در واقع بهانه و مقدمه‌ای هستند برای تغییر مستقیم نظام سیاسی در ایران یا فشار آوردن به مردم برای رسیدن به نقطه استیصال و تلاش برای تغییر نظام سیاسی کشور.



دوستی خاله خرسه دولت های همراه

البته باید توجه داشت که مافیای اقتصادی قوی و فعال همچنین کشورهای واسطه اروپایی، ترکیه، هند، چین، روسیه، برزیل و بعضی دیگر از کشورها نیز مطلقا خواهان بهبود روابط ایران و غرب و تنش‌زدایی نیستند، چون منافع سرشار و حیرت‌انگیز آنان در گرو انزوای سیاسی و اقتصادی ایران و نیاز کشور به بازار سیاه و دلالی غیرمجاز و اقتصاد زیرزمینی است.

کشورهایی چون روسیه، چین، هند، برزیل، ترکیه و سوریه از جهات مختلفی نگران بهبود روابط ایران و آمریکا هستند. روسیه و چین علاقه‌مند هستند که اقتصاد، صنعت و بازار ایران را تحت کنترل خود داشته و گزینه‌ای راهبردی و تجاری ایران را محدود و کنترل کنند. روسیه همچنین به شدت نگران عادی شدن شرایط و سازوکار صادرات نفت و گاز ایران به غرب و به‌خصوص کاهش احتمالی نیازهای غرب به گاز روسیه و خط لوله گاز اروپا از مسیر آسیای مرکزی و قفقاز است.

این البته طبیعی است که مسکو و پکن و آنکارا منافع تعریف‌شده کشور خود را در این معرکه منطقه‌ای و جهانی به منافع ایران ترجیح دهند، ولی غیرطبیعی این است که در ایران تصور کنند که رهبران کشورهای روسیه و چین و ترکیه حافظ و حامی منافع ایران، بیشتر از منافع خودشان هستند. طبیعی است که این کشورها قلبا و عملا از بهبود روابط ایران و غرب خوشحال نشوند.



به هر حال انتظارات از دولت یازدهم فراهم کردن فضای مناسب برای مذاکره سازنده با حفظ شان ایرانی است و کاهش تحریم ها از امیدهایی است که مردم از رییس جمهور کلید به دستشان می خواهند.



با توجه به کاهش تحریم ها و خروج بسیاری از بانک ها، شرکت ها. کشتی رانی ایران از تحریم اروپا و عدم واکنش امریکا این روزها نشان دهنده شنیده شدن اوضاع بهبود از اوضاع جهان است.